Cuộc sống không phải lúc nào cũng hạnh phúc, bình yên, thuận buồm xuôi gió, bởi có thăng trầm thì mới là cuộc đời. Những khi khó khăn, đau khổ là lúc người ta cần một bàn tay nâng đỡ nhất. Những lúc mệt mỏi, yếu lòng là lúc người ta cần một bờ vai để tựa vào. Vậy khi đau khổ, chúng ta nên tìm lối thoát từ chính bản thân hay tìm kiếm sự giúp đỡ bên ngoài?
Phật dạy: “Hãy tự mình nương tựa chính mình, chớ nương tựa một điều gì khác.”
Chúng ta một mình đến với cuộc đời này rồi lại đơn độc ra đi. Thực tế là, người bên ta không rời suốt cuộc đời, từ lúc cất tiếng khóc chào đời đến khi nhắm mắt xuôi tay, chỉ có chính bản thân mình mà thôi. Cha mẹ rồi cũng sẽ đến lúc già yếu, qua đời. Anh chị em ruột rồi cũng có cuộc đời riêng, gia đình riêng của họ. Bạn bè thân đến mấy rồi cũng đến lúc “thân ai nấy lo”. Đến người bạn đời cũng chưa chắc đã đi cùng mình đến cuối đời. Trong bóng tối, thậm chí cả chiếc bóng cũng bỏ ta đi.
Chúng ta thường tìm kiếm câu trả lời ở bên ngoài cho những câu hỏi quan trọng của đời mình. Chúng ta mong đợi người khác sẽ giải quyết vấn đề hộ mình. Nghiện sách self-help hơn nghiện thuốc phiện. Hóng từng lời khuyên của những influencer như thể họ là đấng cứu thế. Hỏi ý kiến hết người nọ, người kia vì không thể tự mình ra quyết định.
Thế nhưng những vấn đề của mình luôn đi cùng mình và không ai có thể giải quyết chúng hộ mình, cũng như sống thay cuộc đời mình được. Thay vì trông chờ mong đợi vào người khác, tốt hơn hết là dựa vào chính mình. Người thân, bạn bè dù thương bạn đến đâu cũng không thể luôn xuất hiện đúng lúc bạn cần. Họ cũng bận rộn sống cuộc đời của họ nữa.
Thử tưởng tượng nếu bạn rơi vào một tình huống sinh tử, có bao nhiêu người sẽ liều mình vì bạn? Bao nhiêu người sẵn sàng hy sinh mọi thứ vì bạn? Học cách tự đứng trên đôi chân của mình sẽ giúp bạn vững vàng hơn khi gặp khó khăn và không có ai để nương tựa. Bên cạnh đó, không ai có thể chịu mãi gánh nặng khi làm điểm tựa cho người khác dựa vào.
Tôi từng tham gia một workshop online của một YouTuber nổi tiếng mà tôi follow. Workshop có chủ đề về những khó khăn mà những người trẻ gặp phải trên con đường sự nghiệp như: không hài lòng với công việc, sự nghiệp giậm chân tại chỗ, không biết đam mê của mình là gì. Với sự tin tưởng cùng với một mức chi phí không quá cao, tôi đã đăng ký tham gia.
Workshop có sự tham gia của khá nhiều người, từ những bạn trẻ mười tám, đôi mươi đến cả những người ngoài ba mươi. Host của workshop tắt tính năng tương tác qua microphone và camera, người tham gia chỉ có thể giao lưu qua khung chat. Điều đáng nói là trong suốt 4 tiếng đồng hồ, chúng tôi ngồi xem một cái video quay sẵn với góc máy y hệt như họ đang livestream. Những điều mà diễn giả nói cũng chẳng khác gì những video truyền động lực nhan nhản trên YouTube và cũng lấy từ sách vở ra.
Kiên nhẫn đến tiếng thứ ba, tôi quyết định bỏ cuộc. Tôi thấy mình đã quá vội vàng khi nghĩ người khác sẽ chỉ cho mình chiếc la bàn để giải quyết vấn đề. Quan trọng là việc bỏ tiền để tham gia workshop online nhưng từ đầu đến cuối chỉ được xem một cái video quay sẵn, tôi cảm thấy như bị lừa dối. Nếu họ coi video đấy như một bài giảng tính phí thì đó lại là một câu chuyện khác. Tôi nghĩ rằng cái video đó họ sẽ phát đi phát lại trong những workshop mà họ tổ chức đều đặn 3 buổi mỗi tuần.
Qua trải nghiệm đó, tôi mới nhận ra những dịch vụ tư vấn kiếm tiền trên sự bất ổn của người khác như thế nào. Và qua những gì mà người tham gia chia sẻ trong khung chat, tôi thấy rằng hầu hết những vấn đề họ gặp phải đều tương tự nhau. Điều đó cho thấy có những vấn đề phổ biến mà hầu hết chúng ta đều phải đối mặt trong cuộc đời. Ai rồi cũng phải học cách vượt qua để trưởng thành. Việc kỳ vọng vào sự giúp đỡ của người khác cũng là một cách, nhưng tự mình giúp bản thân mình thì vẫn tốt hơn.
Nương tựa chính mình không có nghĩa là chẳng cần bất kỳ ai
Con người là sinh vật có cộng đồng, chúng ta có thể tiến hóa và phát triển đến ngày nay là nhờ sức mạnh của sự đoàn kết cộng đồng. Không ai có thể đơn độc tồn tại mà không cần người khác. Lúc nhỏ chúng ta cần sự chăm sóc, giáo dục của cha mẹ. Trong suốt cuộc đời, chúng ta không thể thiếu những người thầy. Bạn bè, người yêu là nguồn động viên tinh thần to lớn. Người ta không thể có cuộc sống bình thường, khỏe mạnh nếu bị cô lập khỏi cộng đồng trong một thời gian dài.
Tôi đã cảm nhận được tầm quan trọng của những mối quan hệ tốt khi rơi vào cảnh khó khăn. Khi bố tôi ốm nằm viện, những người bạn học từ hồi cấp hai, cả những người lâu rồi không liên lạc cũng chủ động hỏi thăm và còn lặn lội đến tận bệnh viện để thăm bố tôi. Họ cũng động viên tôi về tinh thần và giúp đỡ tôi về vật chất trong khả năng của họ. Là một người sống xa gia đình, một mình mưu sinh ở thành phố, tôi rất thấm thía câu “bán anh em xa, mua láng giềng gần”. Tôi vô cùng biết ơn vì trong cuộc đời mình, tôi đã nhận được sự yêu mến, quan tâm, giúp đỡ của những người tốt.
Nương tựa chính mình không có nghĩa là chúng ta không bao giờ cần bất cứ ai. Muốn được người khác yêu thương, quan tâm, giúp đỡ là một nhu cầu chính đáng, chỉ là đừng quá phụ thuộc vào họ. Bởi những việc họ dành cho ta hoàn toàn dựa trên tinh thần tự nguyện, vì họ yêu quý và muốn giúp đỡ ta. Chúng ta vẫn phải luôn sẵn sàng chuẩn bị tâm thế tự mình gánh lấy mọi gánh nặng, nếu đó là sự lựa chọn duy nhất. Ở giữa vòng tay bao bọc, che chở của người khác, chúng ta được an toàn. Nhưng chỉ khi đi trên đôi chân của mình, chúng ta mới trưởng thành và trở nên mạnh mẽ.
I Am NGA
Ảnh: Sưu tầm