Trào lưu FIRE không còn mới mẻ ở các quốc gia phương Tây nhưng chỉ trong vài năm trở lại đây, nó mới bắt đầu thu hút nhiều sự chú ý tại Việt Nam. Khái niệm và lối sống này đã gây ra nhiều tranh cãi. FIRE (Financial Independence, Retire Early) đề cập đến sự độc lập tài chính và việc nghỉ hưu sớm. Đây cũng là một mục tiêu sống nhằm đạt được sự tự do tài chính và nghỉ hưu sớm và được ủng hộ bởi một phần của thế hệ Gen Z trên toàn cầu và tại Việt Nam.
Để nghỉ hưu sớm theo trào lưu FIRE, các bạn trẻ cần tích luỹ khoảng 4-5 tỷ đồng và có mức chi tiêu tối đa là 15 triệu đồng mỗi tháng và dự tính sống đến tuổi 70. Tuy nhiên, chưa rõ liệu giới trẻ thực sự hiểu đúng khái niệm nghỉ hưu sớm hay chưa. Một số trường hợp gây sốc đã đặt ra câu hỏi: “Liệu người trẻ có quá lười biếng, trong khi các doanh nhân thành đạt và sở hữu khối tài sản khổng lồ như Phạm Nhật Vượng, Trần Đình Long, Nguyễn Thị Phương Thảo,… vẫn đam mê làm việc mặc dù đã có tuổi tác”.
Trong việc giải thích hiện tượng này, Shark Nguyễn Hòa Bình – chủ tịch hệ sinh thái khởi nghiệp NextTech, cho rằng có một số động cơ khiến các doanh nhân, dù thành công, vẫn tiếp tục làm việc. Động cơ cốt lõi đó là nỗi sợ hãi – sợ bị lãng quên, tụt hậu hoặc bị thất bại. Tương tự như linh dương thức dậy và biết rằng nếu không chạy nhanh, nó sẽ bị săn đuổi và ăn thịt.
Động cơ thứ hai là thói quen. Shark Bình nói: “Sau khi khởi nghiệp trong suốt 20 năm, bây giờ nếu dừng lại, tôi không biết phải làm gì. Và nếu không làm nữa, tôi sẽ trở nên yếu đuối, mất sức khỏe. Khi đó, làm việc chính là cách tôi sống và vui thú.”
Theo Shark Bình, động cơ thứ ba không phải là vì tiền. Một người đi làm muốn để lại di sản cho xã hội, cho con cháu. Họ sẽ tiếp tục làm việc cho đến khi chấp nhận rằng mình đã trở nên lạc hậu, rời xa và nhường chỗ cho con cháu và người khác. Shark Bình cho rằng lúc đó sẽ rất buồn vì quá rảnh rỗi và có quá nhiều thời gian.
Shark Bình cho rằng bất kỳ ai ở Việt Nam sở hữu tài sản khoảng 10 triệu USD đã vượt qua ngưỡng tự do tài chính và không cần lo lắng về tiền bạc nữa. Quan trọng là tại thời điểm đó, người ta sẽ thay đổi mục tiêu và tập trung vào việc để lại di sản cho xã hội, đóng góp gì cho cộng đồng.
Shark Nguyễn Hòa Bình nhấn mạnh: “Người Việt Nam vẫn còn rất năng động. Miễn là chúng ta tiếp tục tuyên truyền những giá trị thật, giá trị của nghề nghiệp. Mình cứ đẩy mạnh ra ánh sáng, ánh sáng mạnh thì tự nhiên bóng tối sẽ bị xua đi. Chúng ta cứ đẩy mạnh, nói nhiều về những điều tích cực thì tự nhiên những xu hướng tiêu cực lệch lạc sẽ biến mất”.
Theo Chủ tịch NextTech, may mắn không có ở đình, ở chùa, càng không có trên mấy tờ vé số. May mắn nằm ở ngoài đường, ngoài chợ, ở công xưởng, văn phòng. Để có được nó, phải nỗ lực, rèn luyện và chủ động ra đường để nắm bắt.
Anh Chi
